Crystal-methlab in Bronckhorst

de gevolgen van ondermijning voor de gemeente

Vorig jaar mei werd in Drempt een crystal-methlab gevonden. Burgemeester Marianne Besselink van de gemeente Bronckhorst blikt terug: “We stonden in de top tien van veilige gemeenten in Nederland. Maar ondertussen werd in ons buitengebied een drugslab opgerold. En dan schrik je toch, als kleine platte­lands­gemeente.” Burgemeester Besselink deelt haar ervaringen: wat zijn de gevolgen voor een gemeente bij onder­mijning?

Tijdsintensief Burgemeester Besselink vertelt dat de gevolgen van een crystal-methlab in je gemeente zeer tijdsintensief zijn. Er werd in alle hoeken en gaten kwik gevonden. "En dan vraag je jezelf af: wat komt er daarna nog meer?" Eigenlijk, zegt burgemeester Besselink, zou je willen dat er een plek is waar je als gemeente terechtkunt: “Wij hebben een crystal-methlab. En wat moet er nu gebeuren?” Maar dat is er niet en de gemeente Bronck­horst moest alles zelf uitzoeken. “Alles was nieuw. We werkten op basis van wat jurisprudentie hier en daar. En we betrokken het RIVM erbij. Het is een boeiend traject, zeggen we dan maar.” Het gevaar van hennep In Oost-Nederland zijn er zo’n 6.000 actieve hennepplantages, waarvan er 800 geruimd zijn. Dus: 5.200 plantages niet. “Als je die cijfers ziet, merk je dat het gevaar overal in de buurt zit,” zegt burgemeester Besselink. “En het is ongelooflijk gevaarlijk. Het levert op korte termijn veel op, maar op lange termijn word je gepakt. En je komt er niet meer uit. Een of twee keer meedoen kan niet.” Kortom: het gaat om heftige criminaliteit. “Hennep is geen ‘klein grut’, het is rotzooi die je niet in je omgeving wilt.” Dat moet je ook benadrukken in de communicatie, geeft ze aan. “Om mensen op te roepen om te melden als je wat merkt, want dit wil je niet bij jou in de buurt.” Oren en ogen aan elkaar De gemeente Bronckhorst startte als eerste gemeente in Nederland met het Keurmerk Veilig Ondernemen Buiten­gebied (KVO-B). In 2017 werd de eerste ster uitgereikt. “En Bronckhorst krijgt binnenkort een tweede ster,” aldus burgemeester Besselink. “Ja, ondanks het drugslab.” Ze ziet het KVO als een mooie manier om de samenwerking tussen publieke en private partijen te versterken. Ook de Groene Nachten, waarbij groene handhavers van verschillende partijen samen handhavingsacties houden, helpen daarbij. “Door met elkaar op pad te gaan, kun je kennis uit­wisselen. We knopen de oren en ogen aan elkaar. En het is een mooie manier om zichtbaar te zijn en mensen op te roepen verdachte situaties te melden.” Dilemma’s als burgemeester Een drugslab in je gemeente: dat kost veel geld, weet burgemeester Besselink nu uit ervaring. “En vanuit de landelijke overheid is er geen geld beschikbaar voor de opruimkosten en dergelijke,” vertelt ze. “Het is mooi dat er nu landelijk extra geld beschikbaar komt voor het opsporen van ondermijning. Maar dat geld is niet voor de gemeenten. Terwijl de uitkomsten van de opsporing uiteindelijk bij hen terecht­komen. En als er dan geen geld is daar, dan loopt het klem.” Dat beaamt ook burgemeester Joost van Oostrum van de gemeente Berkelland. “Als burgemeester is het een risico dat het college gaat zeggen: stop maar met zoeken naar drugslabs. De opruimkosten zijn te hoog, we willen het zwembad ook openhouden.” Inwoners maken zich zorgen of een voorziening als een zwembad, sporthal of speeltuin er wel blijft, geeft burgemeester Besselink aan. “Wij moeten als burgemeester een afweging maken. En die balans moet je goed in de gaten houden.”